Co-creatieve processen draaien om samenwerking tussen ontwerpers, eindgebruikers en belanghebbenden om samen oplossingen te ontwikkelen. Dit interactieve en gelijkwaardige proces bevordert gedeelde kennis en actieve betrokkenheid. Het doel is niet alleen om resultaten te creëren die aansluiten bij de behoeften van gebruikers, maar ook om onze omgeving en samenleving te verbeteren.

Creatieve autonomie en de rol van ontwerptools

Ivan Illich’s Tools for Conviviality (1973) blijft relevant in het digitale tijdperk. In plaats van afhankelijkheid van technologie, pleit Illich voor gereedschappen die onze creativiteit en autonomie bevorderen. Dit artikel onderzoekt hoe ruimte en gereedschappen deze principes versterken, en waarom dit belangrijker is dan ooit.

2025-02-19T12:19:11+01:00februari 18, 2025|Co-creatie, Co-creatieve processen, Het participerende brein|

De expertise-paradox in participatieve processen

Als ontwerper ken ik dat gevoel: je zit in een sessie en merkt hoe je ervaring als een filter werkt. Laatst in Rotterdam viel het kwartje. Terwijl ik automatisch dacht "dat hebben we al geprobeerd", zag ik anderen worstelen met participatieprincipes die voor mij vanzelfsprekend waren. Het fascinerende is: expertise kan zowel verdiepen als beperken. Dit vijfde artikel onderzoekt die paradox.

2025-02-13T10:13:57+01:00februari 12, 2025|Co-creatieve processen, Het participerende brein, Psychologie|

Zo voorkom je weerstand in design processen

Een persoonlijk verslag over het omgaan met weerstand in designprocessen, gebaseerd op een confronterende ervaring tijdens een workshop met docenten. Het artikel beschrijft tien essentiële lessen voor betere verbinding, waaronder het gebruik van passende metaforen, actief luisteren, empathisch onderzoeken en het omarmen van weerstand als leerkans. Deze inzichten helpen designers om effectiever samen te werken met stakeholders.

2025-02-04T12:17:25+01:00februari 4, 2025|Co-creatieve processen, Communicatie, Human-centered design|

De verborgen structuren achter participatie en betrokkenheid

In dit artikel deel ik een inzicht opgedaan tijdens gesprekken met bewoners van Weesp. Ik ontdekte de gelaagdheid van participatieprocessen, waarbij verschillende buurten unieke dynamieken vertonen. Dit inzicht werd verdiept door de theorieën van Hutchins en Van der Bijl-Brouwer, waarbij ik experimenteerde met flexibele participatievormen en het herkennen van onzichtbare structuren.

2025-02-04T22:20:16+01:00februari 3, 2025|Co-creatieve processen, Het participerende brein|

Co-cognitie, van automatische verwerking naar bewuste betekenis

Dit artikel onderzoekt hoe ontwerpers en ambtenaren elkaars vaktaal verwerken volgens Kahnemans twee denksystemen. Eigen vaktaal wordt automatisch verwerkt (System 1), terwijl onbekende vaktaal bewuste aandacht vraagt (System 2). Via strips, visualisaties en gedeelde taal kunnen professionals effectiever communiceren. Het artikel is onderdeel van een blogreeks over de toepassing van cognitiewetenschap in participatief ontwerp.

Hoe we samen betekenis maken

In participatieve sessies ontwikkelen groepen vaak onbewust hun eigen visuele taal. Dit artikel onderzoekt waarom deze symbolische communicatie zo effectief is en hoe we het bewuster kunnen inzetten. Door experimenten met verschillende visualisatietechnieken ontdekken we hoe gedeelde betekenis ontstaat en wat dit betekent voor facilitators. Met praktische tips voor het ontwerpen van participatieprocessen.

Het faciliterende brein

Een kleine verkenning van hoe inzichten uit de cognitiewetenschap over het computationele brein kunnen bijdragen aan effectievere participatieve processen. Als facilitator herken ik dat theorieën over informatieverwerking, mentale representaties en feedbackloops nieuwe perspectieven bieden op de complexiteit van participatieve sessies. Door deze wetenschappelijke lens worden praktijkervaringen verklaarbaar en ontstaan er nieuwe mogelijkheden voor het ontwerpen van participatieprocessen die beter aansluiten bij de werking van ons brein.

De integratie van cybernetica, embodied cognition en participatief ontwerp

Het artikel introduceert een geïntegreerd theoretisch framework dat laat zien hoe drie invloedrijke stromingen - cybernetica, embodied cognition en participatief ontwerp - samenkomen in moderne facilitatiepraktijken. Het framework suggereert dat effectieve facilitatie vraagt om het bewust creëren van condities waarin verschillende vormen van kennis en ervaring elkaar kunnen versterken.

2024-12-27T09:09:41+01:00december 26, 2024|Co-creatieve processen, Psychologie|

De metamorfose van de ontwerper

Mijn rol als ontwerper is ingrijpend veranderd: van het maken van esthetische objecten naar het strategisch inzetten van ontwerp voor maatschappelijke verandering. Waar ontwerpers vroeger vooral als makers werden gezien, richten we ons nu op het begrijpen van complexe vraagstukken en het verbinden van verschillende perspectieven. Het traditionele beeld van de ontwerper moet doorbroken worden: ontwerp is meer dan visuele esthetiek. Het draait om het proces, co-creatie en de impact op systemen en gemeenschappen. De groeiende erkenning van ontwerpend onderzoek door de overheid onderstreept deze verschuiving.

Applied Design Research in Living Labs

In het artikel wordt het boek Applied Design Research in Living Labs and Other Experimental Learning and Innovation Environments besproken, geschreven door Peter Joore, Anja Overdiek, Wina Smeenk en Koen van Turnhout. Het boek biedt waardevolle inzichten voor ontwerpers en onderzoekers die willen innoveren met echte maatschappelijke impact. Het benadrukt het belang van samenwerking en gebruikersgerichte aanpak binnen living labs, waar ideeën direct kunnen worden getest en verfijnd. Door praktische toepassingen en inspirerende casestudies te delen, laat het boek zien hoe ontwerponderzoek kan bijdragen aan de oplossing van urgente vraagstukken zoals duurzaamheid en gezondheidszorg. De focus ligt op de mensen achter de ideeën en hun rol in het realiseren van betekenisvolle verandering.

Ga naar de bovenkant