Zoeken in een zoekmachine

Met behulp van een zoekstring kun je zoeken binnen een zoek-, een metazoek- of een springplankzoekmachine. Er zijn verschillende manieren om deze zoekstring te verfijnen. Het gebruik van het woordje AND is algemeen bekend. NOT al iets minder. Een paar ruwe tips op een rij:

Maak gebruik van de booleans AND, OR, NOT. Voorbeeld (fiets OR rijwiel) AND (vouwfiets OR Brompton). Meer informatie hierover kun je lezen in het artikel Boolean Searching on the Internet.
Gebruik truncaties of wildcards wanneer je wilt zoeken op verschillende uitgangen van een woord bijvoorbeeld op zowel architectonisch als architectuur. Voorbeeld: architect*. Meer informatie over truncaties »
Staat er in je searchstring een woordcombinatie die bij elkaar horen zet deze dan tussen quotes. Bijvoorbeeld "Informatie architectuur".

Waar zoek ik mee?

Ik zoek al jaren online naar informatie en ik dacht dat ik er aardig bedreven in was. Tot ik het vak onderzoeksvaardigheden volgde. Ik zal een telegramstijl een kort en zeer beknopt overzicht geven waarmee je zoal kunt zoeken.

Zoekmachine: een online applicatie waar je m.b.v. booleans (AND, OR, NOT), type velden (op datum, soort document bv PDF, in titel enz.), truncaties (bv architect* zoekt op architectuur, architect, ...). Voorbeelden: Google, Exalead, Altavista, Teoma.
Metazoekmachine: zoeken met de opgegeven zoekstring in meerdere zoekmachines. Voorbeelden: Killerinfo, Dogpile.
Springplankzoekmachine: deze zoekt niet, zoals een metasearchengine, gelijktijdig in meerdere zoekmachines naar een opgegeven zoekstring. Ze zoekt afzonderlijk in diverse zoekmachines. De zoekvraag wordt dan per zoekmachine aangepast. Voorbeeld : Turboscout, Fagan Finder.
Directory: is meer bladeren door rubrieken en subrubrieken naar documenten over een bepaald onderwerp. Voorbeelden: DMOZ.
Webgidsen: losser georganiseerd dan directories, door mensen samengesteld (net als directories), soms gecombineerd met discussielijsten. Voorbeelden: About.com, The Internet Public Library, WWW Virtual Library.
Startpagina: hebben vaak minder doorklikniveau's en ontberen meestal een korte beschrijving. Is meer een verzameling van links over een specifiek thema. Voorbeeld: Start Nederland.

Zoek-, metazoek- en springplankzoekmachines gebruik je vooral wanneer je vragen met een specifiek karakter hebt, etcetra. Directories, webgidsen en startpagina's gebruik je vooral wanneer je niet echt een specifieke vraag hebt maar meer op zoek bent naar informatie over een bepaald onderwerp, je wilt oriënteren op een onderwerp binnen een nog onbekend gebied of wanneer je juist een specialistiche vraag hebt waarvan je nog niet weet hoe die precies te formuleren. Ik zal later nog eens ingaan op het zoeken in nieuwsgroepen, nieuwsbrieven en e-zines en op de mogelijkheid om online vragen te stellen aan experts.

Een wereldwijde digitale bibliotheek

Er is een initiatief van het Library of Congres om uniek materiaal (o.a. manuscripten, multimedia materiaal) vanuit verschillende culturen over de gehele wereld in een World Digital Library onder te brengen. In samenwerking met openbare onderzoeksinstituten, bibliotheken en met financiële steun van private geldschieters (Google heeft al 3 miljoen dollar geïnvesteerd!) kan dan al begonnen worden met het digitaliseren van het materiaal.

Quotes van James H. Billington, Librarian of Congress:

“A World Digital Library would make these collections available free of charge to anyone accessing the Internet, and it could well have the salutary effect of bringing people together by celebrating the depth and uniqueness of different cultures in a single global undertaking."

“Working with UNESCO, we want to encourage other countries to make use of our experiences in developing their own digitization projects. I believe that we have both an opportunity and an obligation as a nation to form a public-private partnership to use the new technology of the Internet to help celebrate the creative cultural variety of the world with which we are increasingly and inextricably interinvolved. Once developed, the Library’s WDL plan would be made available to libraries, content owners and their supporters. This initiative will complement the large-scale national project that Congress has directed the Library to lead: the formation of a network of institutional partners to build a digital preservation architecture for collecting, preserving and making accessible important material available only in digital form. "

Meer informatie over dit initiatief is te vinden op www.digitalpreservation.gov.

In Nederland is men ook bezig met het behouden van informatie in toekomstbestendige informatiesystemen. En ook hier zien we het nut in van samenwerken in een breder platform.

Zelfs op ministrieel niveau hebben ze door dat in een informatiemaatschappij de toegankelijkheid van deze informatie belangrijk is. Een toespraak van minister Van der Hoeven over permanente toegankelijkheid van elektronische wetenschappelijke publicaties »

Anonimiteit op internet aan banden

Internetaanbieders moeten voortaan ook NAW-gegevens van klanten afstaan als hun daad onrechtmatig 'zou kunnen zijn'. Deze uitspraak van de Hoge Raad vanmorgen is koren op de molen van de Stichting Brein tegen muziek-uploaders. Lees verder op de site van Netkwesties »

Webtic, het bedrijf waarbinnen ik samenwerk met anderen, biedt ook hosting aan. Concreet betekent dit dat we indien het "voldoende aannemelijk” is dat een uiting van een opdrachtgever op een van onze servers onmiskenbaar onrechtmatig “zou kunnen zijn” en de persoon of instantie die zich hierdoor benadeeld voelt ons om de persoonsgegevens van de opdrachtgever kan en mag vragen. Maar wat is nu onmiskenbaar onrechtmatig? Hoe kun je als bedrijf nu rechtertje gaan spelen? Dat is toch schier onmogelijk...

Dit dilemma is door Christiaan Alberdingk Thijm, advocaat gespecialiseerd in internetrecht, goed onder woorden gebracht. ‘Dit maakt het leven van een provider er niet eenvoudig op. Door van een aanbieder te eisen dat hij beoordeelt of een uiting onrechtmatig kán zijn, komt hij op de stoel van de rechter te zitten’. Alberdingk Thijm vreest dat providers sneller omstreden websites zullen censureren. Lees verder bij Solv, advocatenkantoor gespecialiseerd in technologie, media en communicatie »

Nederlandse Creative Commons Licenties Online

Creative Commons is een succesvol Amerikaans initiatief om de verspreiding van auteursrechtelijk beschermde literatuur, fotografie, muziek, film en wetenschappelijk werk via het Internet zoveel mogelijk te stimuleren zonder dat inbreuk op het auteursrecht wordt gemaakt. Auteurs kunnen door middel van een Creative Commons licentie precies aangeven welk gebruik vrij is en welke gebruiksvormen niet zijn toegestaan. Het IViR heeft in samenwerking met De Waag Society en Nederland Kennisland Nederlandse versies van de CC licentie ontworpen. De licenties zijn (uiteraard gratis) online beschikbaar op http://creativecommons.org/license/.

Zie voor achtergronden en toekomstige activiteiten in Nederland: www.creativecommons.nl. Courtesy of IViR.

Een paar zoekmachines op een rij

http://www.google.com/
http://www.exalead.com/
http://www.msn.com/
http://www.yahoo.com/

Een metazoekmachine:
http://www.teoma.com/

Springplankzoekmachines:
http://www.turboscout.com/
http://www.faganfinder.com/

Wilt u meer weten over metazoekmachines, springplankzoekmachines en andere achtergrondinformatie lees dan een het artikel over Metazoekmachines op IP Weblog »

Beperk je zoekresultaten door het gebruik van limiters

Wanneer je zoekt met behulp van een zoekmachine zoals bijvoorbeeld Google krijg je vaak een waslijst van resultaten. Waarvan je dan mag hopen dat ze voor je zoekactie relevant zijn. Limiters zijn een mogelijkheid om hier meer grip op te krijgen. Ieder zoekmachine maakt gebruik van zijn eigen limiters.
Een kort algemeen overzicht (de commando's kunnen per zoekmachine verschillen):
zoek naar opgegeven trefwoorden
- in de titel: intitle:
- op een bepaalde site: site:
- in een link (kun je bv gebruiken op te zien hoevaak gelinkt wordt naar een bepaald document): link:
- je kunt ook zoeken in de text die in een link genoemd staat (verschil met voorgaande is dat de link in de html code zoekt en de anchor in de zichtbare tekst die klikbaar is): inanchor:
- alleen in de bodytext: intext:

Je kunt je resulaten tevens beperken door te zoeken binnen een beperkte periode (daterange:) of alleen op een bepaald type document (filetype:).

Je kunt in ieder geval met Google ook zoeken op informatie over een bepaalde url (info:). Je krijgt dan een aantal links te zien naar sites die linken naar die url, sites die de url in hun pagina's genoemd hebben, je kunt de cache opvragen van de betreffende url, plus nog een paar specificaties.

Crunching the metadata

Zal de toekomstige lezer meer kunnen zijn dan alleen een passieve ontvanger van ingebonden ideeën? Wordt de toekomstige lezer tevens een actieve beheerder van een online bibliotheek? Gaat hij zelf werken knippen en plakken tot een nieuwe verzameling woorden, zelf een selectie van werken of fragmenten van een of meerdere schrijvers samenstellen, zelf een online beoordeling schrijven over het gelezene? Wat valt er uit GooglePrint te leren voor de toekomstige consument? Lees Crunching the metadata, What Google Print really tells us about the future of books van David Weinberger (November 13, 2005).

Lees in deze context ook eens iets over het Semantische Web wat een gemeenschappelijk kader verstrekt voor het delen en hergebruiken van informatie tussen applicaties, ondernemingen en gemeenschappen.

Folksonomy

De behoefte om informatie te ordenen zodat ze ‘beheersbaar’ wordt, resulteert vaak in een top-down aanpak zoals bibliotheeksystemen die kennen. Betrekkelijk nieuw is de bottom-up aanpak, metadatering gebaseerd op het sociale aspect van consensus. Sybilla Poortman en Gerard Bierens zoomen in op de achtergronden van folksonomy en nemen de nieuwe 'sociale' tools onder de loep met aandacht voor toepassingsmogelijkheden in de bibliotheekomgeving. En ook: folksonomy versus taxonomie, samen door één deur of ieder een eigen ingang? Lees verder op de site van Fontys »

Classificatie

Een classificatie is een indeling van verschijnselen, objecten of processen in groepen op grond van overeenkomende of aanverwante eigenschappen. Wikipedia » | Indeling van documenten naar hun onderwerp.

Taxonomie

Taxonomie of ordening is de wetenschap van het indelen. Taxonomie verwijst naar zowel de classificatie van dingen als naar de methode die aan de basis van deze classificatie ligt. Vrijwel alles kan overigens taxonomisch worden ingedeeld: levende wezens, dingen, plaatsen, gebeurtenissen, enzovoort. © Wikipedia

Informatie- vs kennismanagement

Wat is het verschil tussen informatie- en kennismanagement? Iedereen verstaat er iets anders onder. Daarom is het handig om de verschillen en overeenkomsten tussen informatie- en kennismanagement eens op een rij te zetten. En wat is nu het begrip informatie, wat is kennis?

Continue reading Informatie- vs kennismanagement.